Βρέθηκα Σάββατο βράδυ στην Καλαμάτα. Είχα χρόνια να πάω εκεί. Ο γάμος τελείωσε νωρίς, υπήρχε χρόνος μέχρι το τραπέζι και είπα να περπατήσω στο κέντρο της πόλης. Μόλις βρέθηκα στον πρώτο πεζόδρομο, αν ήμουν ο Βαρουφάκης θα φώναζα δυνατά «Ουάου». Δεν ήταν μόνο ο δρόμος τέλειος, αλλά όλο το κέντρο της πόλης. Πεντακάθαρα, φαρδιά πεζοδρόμια, χωρίς σπασμένες πλάκες, όλα νοικοκυρεμένα, με άψογη αισθητική. Να μην πω για τα μαγαζιά. Το Κολωνάκι μού φάνηκε φτωχό μπροστά σε αυτά που είδα. Ο κόσμος στους δρόμους απολάμβανε μια από τις τελευταίες καλοκαιρινές νύχτες, στα ωραία καφέ μπαρ και εστιατόρια. Συνέχισα να περπατώ και βγήκα στην παραλία. Η ίδια εικόνα.
Η Καλαμάτα δεν ανήκει ούτε στο Λουξεμβούργο ούτε στη Γαλλία ούτε στη βόρεια Ιταλία. Είναι μια πόλη της Πελοποννήσου. Στην περιφέρεια, σε άλλες πόλεις -να μη λέμε ονόματα- βάζεις τα κλάματα. Πώς είναι, λοιπόν, τόσο διαφορετική, όπως είναι και τα Τρίκαλα στη Θεσσαλία; Δεν πέρασε από αυτές τις πόλεις η πολυετής κρίση που τσάκισε τη χώρα; Πώς έγινε και όχι μόνο άντεξαν αλλά καλυτέρεψαν;
Στην Καλαμάτα έχουν όλοι να σου πουν για το νέο στήσιμο της πόλης μετά τον καταστροφικό σεισμό και τη δουλειά που έκανε εκείνη την περίοδο ο «μυθικός» δήμαρχος Σταύρος Μπένος. Αλήθεια είναι αυτά. Πέρασαν, όμως, 35 χρόνια από τότε και κάποιοι συντήρησαν και βελτίωσαν αυτές τις δομές. Στην Καρδίτσα μιλούν όλοι για τον καινοτόμο δήμαρχό τους. Αλήθεια είναι και αυτό. Ενας άνθρωπος, όμως, δεν είναι ποτέ αρκετός.
Χρειάζεται μια δυνατή ομάδα, ένα κράμα εκλεγμένων ανθρώπων, που δουλεύουν με πάθος, δεν κρύβονται πίσω από τη χρεοκοπία της χώρας και στο τέλος βάζουν τους κατοίκους στο παιχνίδι να αγαπήσουν την πόλη και να τη σεβαστούν.
Λίγες ημέρες μετά πήγα στη Θεσσαλονίκη για δουλειά. Μαύρα χάλια. Μια ακόμη Αθήνα. Ρημαγμένη, παρατημένη και γκρίζα, μέσα στη βρομιά. Φαίνεται πως όχι μόνο δεν βρήκε αντίσταση η κρίση εκεί, αλλά πέρασε σαν τσουνάμι από την πόλη που θέλουμε να κάνουμε οικονομική πρωτεύουσα και κέντρο των Βαλκανίων. Για να γίνεις μητροπολιτικό κέντρο το κατακτάς, δεν σου προσφέρεται ο τίτλος με τις εξαγγελίες των πολιτικών κάθε Σεπτέμβριο που θυμούνται τη Θεσσαλονίκη.
Θα πείτε και στην Αθήνα, που τη θυμούνται κάθε μέρα αφού εκεί ζουν όλοι αξιωματούχοι της χώρας, έγινε κάτι καλύτερο; Ολα είναι χειρότερα από κάθε άποψη.
Δεν χρειάζονται πολλά λόγια ούτε αναλύσεις για τα χάλια της πόλης-σύμβολο του δυτικού πολιτισμού, όπως την αποκαλούν οι γραμματισμένοι σε όλο τον κόσμο. Μια βόλτα 10 λεπτών Σάββατο βράδυ στην πλατεία στο Μοναστηράκι, μια ανάσα από την Ακρόπολη, είναι αρκετή για να γίνεις έξαλλος. Είναι περιττό να περιγράψω τις εικόνες που όλοι, λίγο πολύ, έχουν δει. Σπασμένα πεζοδρόμια, που γλιστράς από τη βρομιά λες και έχουν να πλυθούν χρόνια για να φύγει το λίπος από τα σουβλάκια. Και παντού παγίδες, τρύπες ακάλυπτες, που, αν ξεχαστείς, το κάταγμα σε περιμένει. Η Ερμού γεμάτη άστεγους, πεινασμένους, ξαπλωμένους πάνω στα γεμάτα πεζοδρόμια από τους τουρίστες. Χειρότερα δεν γίνεται. Η Πλάκα, που έρχονται από την άλλη άκρη του κόσμου οι άνθρωποι να την επισκεφθούν, μια ατελείωτη μουτζούρα από κακότεχνα γκράφιτι. Η Σταδίου, εδώ και χρόνια, έχει κατεβάσει ρολά. Από την Παλαιά Βουλή και κάτω η πόλη κόβεται στα δύο.
Να μη μιλήσουμε για την πλατεία Κουμουνδούρου, την πλατεία Βάθη και τους δρόμους κάτω από την Ομόνοια. Αυτή η πλατεία Ομονοίας τι σου λέει πάλι; Τη δεκαετία του ‘60 ήταν το στολίδι της πόλης. Τώρα είναι το σύμβολο της παρακμής. Εχω κρατήσει τη θυμωμένη δήλωση του Κώστα Μπακογιάννη όταν τον φιλοξένησα στην εκπομπή μου λίγες ημέρες πριν από τις δημοτικές εκλογές. «Οποιες δυσκολίες και να βρω, αυτή την πλατεία θα τη φτιάξω», είχε πει. Είμαι σίγουρος ότι το εννοεί. Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι πως δεν αρκεί μόνο η απόφαση του δήμου γι’ αυτό το εγχείρημα. Εμπλέκονται πολλοί. Ομως το πείσμα και η επιμονή ενός δημάρχου μπορεί να φέρει μεγάλες ανατροπές.
Χωρίς αμφιβολία, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη εξέλεξαν δύο νέους δημάρχους με όραμα και όρεξη για δουλειά. Ο πρώτος, μάλιστα, έχει μεγάλη και επιτυχημένη διαδρομή. Μακάρι να κάνουν αυτά που οραματίζονται. Πριν από αυτά, όμως, χρειάζονται τρία πράγματα: Σκούπα, πινέλο και μυστρί. Να καθαρίσουν τις πόλεις, να βάψουν τους τοίχους με ειδικές μπογιές που φεύγουν εύκολα τα γκράφιτι. Και να στρώσουν τα πεζοδρόμια όχι με κάθε λογής πλάκες που σπάνε κάθε τρεις και λίγο, αλλά με τσιμεντοκονία, όπως στο Παρίσι. Κάτι θα ξέρουν οι Γάλλοι. Γρήγορη δουλειά και εύκολη στην επισκευή. Αν μη τι άλλο, βοηθάει να μη σπάμε τα πόδια μας στα πεζοδρόμια.
