Οι δήμαρχοι ανέκτησαν ξανά όλες τις εξουσίες που ήθελαν. Οι αλλαγές στον «Κλεισθένη» της νέας κυβέρνησης τους έκαναν παντοδύναμους. Σχεδόν όπως ήταν πάντα. Να δούμε τι θα κάνουν τώρα αυτές τις εξουσίες που επιζητούσαν. Οι περισσότεροι, τίποτε απολύτως. Το φοβάμαι πολύ. Προς Θεού, δεν λέω ότι ο νόμος θα έπρεπε να μείνει ως έχει και οι πλειοψηφίες να είναι έρμαια στη διάθεση των μειοψηφιών, ώστε ποτέ να μην μπορεί να καταλήξουν σε καμία απόφαση και να διαλυθεί το σύμπαν.
Σωστά κινήθηκε το υπουργείο Εσωτερικών. Το πρόβλημα είναι με τη λειτουργία των δήμων πανελλαδικά και διαχρονικά. Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει εξελιχθεί στον μεγάλο ασθενή της λειτουργίας του κράτους. Υποτίθεται ότι είναι τα πρώτα κύτταρα της δημοκρατίας, που αφουγκράζονται τα προβλήματα των πολιτών και τα λύνουν πριν αυτά γιγαντωθούν. Η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Από άκρη σε άκρη της χώρας, παρατηρώντας τον τρόπο που δουλεύει αυτό το σύστημα, σε πιάνει θλίψη.
Και μη σπεύσει να πει κανείς για 20-30 προκομμένους ανθρώπους που κάνουν καλά τη δουλειά τους και είναι πρωτοπόροι. Γιατί αυτοί αποτελούν την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Πάντα υπάρχουν, σε όλους τους επαγγελματικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς χώρους, άνθρωποι λαμπροί που ξεχωρίζουν. Δυστυχώς δεν είναι οι περισσότεροι.
Οι περισσότεροι δήμαρχοι σε μικρές και μεγάλες πόλεις δεν επιτελούν τον ρόλο τους. Δεν δείχνουν και διάθεση να μάθουν. Έναν μήνα να ζούσαν στην Ιταλία ή στη Γαλλία, εκεί όπου υπάρχει παράδοση αιώνων στην τοπική αυτοδιοίκηση, θα μάθαιναν τη δουλειά, αν είχαν διάθεση. Αλλά, είπαμε, στην Ελλάδα τα ξέρουμε όλα, σιγά μη μας δείξουν οι ξένοι πώς θα διοικούμε.
Κάθε τέσσερα χρόνια στις εκλογές για τους δημάρχους γίνεται πολύς ντόρος για το ποιος θα εκλεγεί και ποιος θα χάσει και ποιο κόμμα, δήθεν, κέρδισε τους περισσότερους δήμους. Στο τέλος της ημέρας, όλη αυτή ιστορία περιορίζεται στο χρώμα του χάρτη – φέτος έγινε μπλε- και ελάχιστη σχέση έχει με την ουσία και τον ρόλο των εκλεγμένων. Οι δήμαρχοι έρχονται και παρέρχονται και τα προβλήματα μικρών και μεγάλων δήμων παραμένουν άλυτα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις χειροτερεύουν. Τα λέω αυτά με αφορμή την ανάληψη των καθηκόντων των νέων δημοτικών αρχόντων, γιατί ήρθε η ώρα να το πάρουν αλλιώς και εκείνοι και εμείς που τους εκλέγουμε.
Ας το δούμε από την αρχή με απλά λόγια. Ποια είναι η πρώτη, η τελευταία και η σημαντικότερη δουλειά ενός δημάρχου; Να κρατάει την πόλη, το νησί και τα χωριά του καθαρά. Αυτό ελάχιστοι το κάνουν. Η Ελλάδα από άκρη σε άκρη είναι βουτηγμένη στο σκουπίδι. Δρόμοι, πλατείες, ακτές και θάλασσες κολυμπούν στο πλαστικό. Κάθε χρόνο ξεφτιλιζόμαστε διεθνώς από τους τουρίστες που έρχονται και μαζεύουν σκουπίδια σε παραλίες. Ο διασυρμός που υπέστη η χώρα μας από τον Ντι Κάπριο δεν ισορροπεί ούτε με πεντακόσιες διαφημιστικές καμπάνιες για το ποσό καθαρές είναι οι ακτές μας. 33 εκατομμύρια άνθρωποι τον παρακολουθούν στο Twitter.
Αν προσθέσουμε σε αυτούς τα εκατομμύρια που είδαν τα δημοσιεύματα των μεγάλων μέσων ενημέρωσης τα οποία αναπαρήγαγαν τη δράση του διάσημου ηθοποιού, εκεί που μάζεψε σκουπίδια από τον βυθό της θάλασσας, η ζημιά στην εικόνα της χώρας μας είναι τεράστια. Και μη νομίζει κανείς ότι αυτό συμβαίνει μόνο στις ακτές της Άνδρου.
Είδα με τα ίδια μου τα μάτια πριν από λίγα χρόνια έναν προκομμένο αντιδήμαρχο -υπάρχουν και τέτοιοι- να καθαρίζει μόνος του με στολή δύτη το λιμάνι του μικρού νησιού του. Γέμισε 3 φορτηγά με παλιά ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια και ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς που είχαν πετάξει οι ντόπιοι στη θάλασσα, μπροστά στα σπίτια τους . Εκεί που ζουν τα παιδιά τους. Άσε τους ξένους. Αδιανόητο. Δεν είναι μόνο οι ακτές και τα λιμάνια. Δρόμοι και πλατείες ξεχειλίζουν από σκουπίδια έξω από τους γεμάτους κάδους – όπου αυτοί υπάρχουν.
Φρεάτια γεμάτα ξεραμένα φύλλα και σκουπίδια, που θα πλημμυρίσουν στην πρώτη βροχή, και αυτοσχέδιοι σκουπιδότοποι, σκόρπιοι από εδώ και από εκεί, βρωμούν από χιλιόμετρα. Παιδικές χαρές ετοιμόρροπες και επικίνδυνες που οδηγούν σε μοιραία γεγονότα όπως στη Χίο.
Αν ρωτήσεις τους δημάρχους για τα χάλια που βλέπεις, θα αρχίσουν το γνωστό παραμύθι με τις αρμοδιότητες περιφέρειας και υπουργείου που στραγγαλίζουν τους δήμους. Όμως, τις φιέστες του Αυγούστου, τους χορούς και τα πανηγύρια τα πετυχαίνουν μια χαρά. Αυτά είναι τα εύκολα και έχουν χειροκρότημα επί τόπου πριν από τα κλαρίνα. Όσο για τη λειτουργία εστιατορίων και μπαρ στα νησιά, η κατάσταση έχει ξεφύγει. Βόθροι ξεχειλίζουν και οι βρομιές καταλήγουν στις παραλίες, τα τραπεζοκαθίσματα κλείνουν τους δρόμους και τις παραλίες, εκεί που κάνουν μπάνιο οι άνθρωποι, ενώ η ηχορύπανση τρελαίνει ξένους και ντόπιους.
Οι δήμαρχοι εξαφανισμένοι τις κρίσιμες εβδομάδες του καλοκαιριού για να μη δυσαρεστήσουν τους μαγαζάτορες. Τους είναι αδιάφορο αν εξοργίζουν όλους τους άλλους. Αυτοί που έχουν τις επιχειρήσεις είναι κατά κανόνα και οι παράγοντες του κάθε τόπου που θα στηρίξουν την επανεκλογή τους.
Έλεος, δήμαρχοι, παλιοί και νέοι, λυπηθείτε μας.
Το άρθρο του Γιάννη Πολίτη δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο real.gr