Γράφει ο Γιάννης Πολίτης
Μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Η πανδημία θα αργήσει πολύ να τελειώσει. Παρασυρόμαστε βλέποντας τη μικρή εικόνα στη γειτονιά μας. Στο Ισραήλ και στη Μεγάλη Βρετανία οι εμβολιασμοί προχωρούν γρήγορα, αλλά και στην Ευρώπη τα πράγματα παίρνουν τον δρόμο τους. Στη χώρα μας, παρά τις γκρίνιες, όλα δείχνουν ότι μέχρι τον Οκτώβριο θα έχει εμβολιαστεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.
Εμείς, όμως, ανήκουμε σε ένα μικρό θύλακο του ευρωπαϊκού τόξου, του λεγόμενου πολιτισμένου κόσμου. Είμαστε προνομιούχοι, παρόλο που συχνά το ξεχνάμε. Ο δικός μας κόσμος είναι μια κουκκίδα μέσα στον παγκόσμιο χάρτη. Η υπόλοιπη ανθρωπότητα θα αργήσει να εμβολιαστεί. Η Αφρική, η Ινδία και η Ασία έχουν μακρύ δρόμο.
Εν τω μεταξύ, ο ιός μεταλλάσσεται. Όσο η αρχική του μορφή υποχωρεί, τόσο αλωνίζουν οι πετυχημένες μεταλλάξεις του. Τα νέα στελέχη γρήγορα θα είναι ανθεκτικά και θα χρειαστούν βελτιώσεις και προσθήκες στα εμβόλια για να αντιμετωπιστούν. Αυτός είναι ένας φαύλος κύκλος που θα ταλαιπωρήσει -ποιος ξέρει για πόσα χρόνια ακόμη- τον πλανήτη.
Γι’ αυτό πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και τον τρόπο που ζούμε. Θα απογοητευτούν την επόμενη διετία όσοι πιστεύουν ότι όπου να ’ναι η ζωή μας θα επιστρέψει στην κανονικότητα που γνωρίζαμε μέχρι και πέρυσι. Η προσαρμογή στις νέες συνθήκες θα είναι επώδυνη. Είμαστε Μεσόγειοι, φωνακλάδες, γλεντζέδες και διαχυτικοί. Έτσι μάθαμε να ζούμε και αυτή είναι η ωραία μας πλευρά. Έλα μου ντε, που δεν θα μπορούμε να την εκφράσουμε ακόμη κι όταν θα έχουμε εμβολιαστεί.
Προφανώς, τα πράγματα θα είναι καλύτερα από ό,τι σήμερα. Ο εμβολιασμένος παππούς θα μπορεί να δει τα εγγόνια του. Και όταν αργότερα, μέσα στο καλοκαίρι, εμβολιαστούν και οι μεσήλικες, οι οικογένειες θα ανταμώσουν γύρω από ένα τραπέζι. Όμως, οι γάμοι και οι βαφτίσεις με πεντακόσιους καλεσμένους, που φιλιούνται όλοι και αγκαλιάζονται μεταξύ τους, θα είναι παρελθόν για πολύ μεγάλο διάστημα. Το ίδιο και τα πανηγύρια του Αυγούστου που όλοι αγαπήσαμε, με τους ατέλειωτους χορούς στις πλατείες του χωριού μας κάτω από τον πλάτανο.
Η μάσκα ήρθε στη ζωή μας για να μείνει. Μέχρι πριν από ένα χρόνο βλέπαμε να κυκλοφορούν στο κέντρο της Αθήνας και στα νησιά μας Ιάπωνες τουρίστες φορώντας μάσκα. Και τους θεωρούσαμε περίεργους και μικροβιοφοβικούς. Τώρα μάθαμε και εμείς ότι η μάσκα σε προστατεύει από πολλά, ιδιαίτερα όταν βρίσκεσαι σε χώρους όπου συνωστίζονται αρκετοί άνθρωποι ή όταν κυκλοφορείς με τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Μέχρι τώρα, λένε οι γιατροί, είχαμε λιγότερες ιώσεις από οποιαδήποτε άλλη χρονιά, γιατί τα μέτρα προστασίας που παίρνουμε για τον κορωνοϊό μάς γλίτωσαν από τη γρίπη και από τις άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού που μας βασανίζουν κάθε χειμώνα. Έτσι, λοιπόν, η συνήθεια της μάσκας θα παραμείνει και σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ακόμα κι όταν η πανδημία θα αποτελεί παρελθόν. Ιδίως οι άνθρωποι με εύθραυστη υγεία και με υποκείμενα νοσήματα, όπως μάθαμε να τα λέμε, θα τη χρησιμοποιούν. Θα πείτε: «Δεν θα βγούμε ποτέ δηλαδή από αυτή την περιπέτεια; Θα ζούμε πάντα σε συνθήκες αποστείρωσης;».
Η απάντηση είναι: «Προφανώς και θα βγούμε. Απλώς, δεν ξέρουμε το πότε». Η εμπειρία λέει ότι όλοι αυτοί οι φοβεροί ιοί κάνουν τον κύκλο τους, άλλοι μικρότερο και άλλοι μεγαλύτερο. Αφού περάσει από διάφορες μορφές, στο τέλος ο ιός αδρανοποιείται ή γίνεται λιγότερο επικίνδυνος. Εν τω μεταξύ, θα υπάρχουν πολλά εμβόλια στην αγορά για την πρόληψή του και φάρμακα για την αντιμετώπισή του. Ουσιαστικά θα είναι μια ακόμη αρρώστια που θα προλαμβάνεται ή θα θεραπεύεται.
Μέχρι τότε, ο καθένας από μας θα μάθει να ζει με αυτή και οι κυβερνήσεις θα εφαρμόζουν διάφορα περιοριστικά μοντέλα για να εμποδίζουν την εξάπλωσή του. Υπάρχουν πολλές απόψεις για την προστασία του πληθυσμού της κάθε χώρας.
Για παράδειγμα, η Νέα Ζηλανδία έχει κλείσει τα σύνορά της από τις 19 Μαρτίου του 2020. Οι ελάχιστοι που επιτρέπεται να εισέρχονται στη χώρα τίθενται σε υποχρεωτική καραντίνα 14 ημερών. Ως εκ τούτου, στη Νέα Ζηλανδία έχει να πεθάνει άνθρωπος από COVID-19 από τις 16 Σεπτεμβρίου του 2020.
Η Μελβούρνη της Αυστραλίας, που έζησε ένα δεύτερο κύμα τον περασμένο Ιούλιο, μπήκε σε lockdown για 112 ημέρες. Το lockdown εκεί, παρεμπιπτόντως, ξεκίνησε όταν τα ημερήσια κρούσματα ξεπέρασαν τα 100. Σταμάτησε όταν έγιναν μηδέν. Στην Αυστραλία δεν έχει πεθάνει κανένας από COVID-19 από τις 28 Δεκεμβρίου 2020.
Τελικά, αυτή η πολιτική είναι η μόνη που είχε σημαντικά αποτελέσματα. Αυτές οι χώρες, όμως, έχασαν τον τουρισμό τους. Δυστυχώς, η Ελλάδα δεν μπορεί να εφαρμόσει το μοντέλο των κλειστών συνόρων. Η οικονομία της βασίζεται στον τουρισμό και στις υπηρεσίες. Σε αυτό το μοντέλο ανάπτυξης στηριχθήκαμε γιατί εκεί μας οδήγησε η γεωγραφική μας θέση. Τα πανέμορφα νησιά μας, οι μοναδικές παραλίες μας, ο ήλιος και η θάλασσα. Το περασμένο καλοκαίρι, η ζημιά στον τουρισμό ήταν πολύ μεγάλη.
Σε κανονικές συνθήκες, εισπράττουμε επισήμως 25 δισ. και με τις παράπλευρες δράσεις ξεπερνάμε τα 40 δισ. Το 2020 πήραμε μόνο 5 δισ. Και πίσω από αυτούς τους αριθμούς υπάρχουν άνθρωποι, εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι εργαζόμενοι και πολλοί μικροί, μεσαίοι και μεγάλοι επιχειρηματίες βρίσκονται αντιμέτωποι με το παγόβουνο της χρεοκοπίας. Για να αντέξει η χώρα, πρέπει φέτος να ανοίξει για τα καλά και να υποδεχθεί κόσμο, τηρώντας όλα τα πρωτόκολλα ασφαλείας. Αυτή η πολιτική είναι μονόδρομος και σανίδα σωτηρίας.