Είμαστε όλοι φοβισμένοι. Πανικόβλητοι και δικαίως. Βρισκόμαστε σε μια πολυετή δίνη χωρίς ανάσα. Πρώτα τα μνημόνια, μετά η πανδημία και, πριν ακόμα αυτή φύγει, ήρθε ο πόλεμος. Βλέπουμε καθημερινά εικόνες που νομίζαμε ότι δεν θα ζούσαμε ξανά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ιστορία, όμως, κινείται κυκλικά και πάντα θα υπάρχει ένας «τρελός» που θα τινάξει στον αέρα όσα λέγονται και αποφασίζονται για την παγκόσμια ειρήνη στα στρογγυλά τραπέζια του ΟΗΕ. Οι άμεσες συνέπειες για τη χώρα μας είναι οδυνηρές και ήδη τις ζούμε.
Γράφει ο Γιάννης Πολίτης
Οι τιμές των καυσίμων και των βασικών αγαθών κάθε ημέρα εκτινάσσονται στα ύψη και ο πληθωρισμός ροκανίζει μισθούς, συντάξεις και αποταμιεύσεις της μεγάλης πλειονότητας των Ελλήνων. Και αυτό το δράμα δεν θα τελειώσει σήμερα-αύριο. Η λήξη του πολέμου πιθανότατα είναι κοντά. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα επιτευχθεί η κατάπαυση του πυρός. Αυτό, όμως, που συμβαίνει θα αφήσει τόσα πολλά απόνερα, ώστε οι Ευρωπαίοι πολίτες να πληρώσουν ακριβά το τίμημα της παράνοιας του πολέμου.
Αν πάρουμε, όμως, μια απόσταση από τα πράγματα και επιχειρήσουμε να δούμε τη μεγάλη εικόνα σε βάθος χρόνου, η Ελλάδα στο τέλος της ημέρας θα βγει ωφελημένη από αυτές τις κοσμογονικές αλλαγές που συντελούνται τα τελευταία 24ωρα. Υπό την προϋπόθεση να αντέξει τους εσωτερικούς κλυδωνισμούς που θα υποστεί τους προσεχείς μήνες, να διατηρήσει αρραγές το εσωτερικό της μέτωπο, να μείνει σταθερά προσηλωμένη στον δυτικό άξονα και να απλώσει δίχτυ ασφαλείας πάνω από τους ανθρώπους που θα γονατίσει η ακρίβεια. Λέμε συχνά πως όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος. Είναι μια σοφή ελληνική ρήση που έχει διατηρηθεί μέσα στους αιώνες. Την επικαλούνταν συχνά και ο Λένιν, ο μεγάλος ηγέτης της Σοβιετικής Επανάστασης και την παράφραζε λέγοντας: «Υπάρχουν δεκαετίες που δεν συμβαίνει τίποτα και βδομάδες που γίνονται πράγματα δεκαετιών».
Αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ, δύο θεσμούς που η πορεία τους είναι απολύτως συνδεδεμένη με την τύχη της Ελλάδας. Από αυτή την κρίση προκύπτει αυτόματα περισσότερη Ευρώπη. Αυτό που είχαν οραματιστεί οι αρχιτέκτονές της τώρα γίνεται πράξη. Είναι αλήθεια ότι στα πέτρινα χρόνια των μνημονίων η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη υποχώρησε. Οι Γερμανοί που είχαν τα λεφτά επέβαλαν την ηγεμονία τους, με αποτέλεσμα η πολιτική, διπλωματική, οικονομική και στρατιωτική ενοποίηση να μπει στο ράφι. Το πρώτο θετικό βήμα έγινε με την πανδημία. Εκεί δημιουργήθηκε ένας μεγάλος, κοινός κουμπαράς και στάθηκαν οι κοινωνίες όρθιες. Τώρα, όμως, γίνεται ένα τεράστιο βήμα που κανείς δεν είχε προβλέψει. Ο Πούτιν ήταν ο «από μηχανής θεός», που ήρθε να κινητοποιήσει τις άτολμες ευρωπαϊκές ηγεσίες να έρθουν πιο κοντά.
Πρώτη η Γερμανία κατάλαβε ότι η τζάμπα άμυνα που απολαμβάνει τόσα χρόνια δεν υπάρχει και αποφάσισε να διαθέσει ένα τεράστιο ποσό για να εξοπλιστεί. Η Γαλλία αποκτά τον ηγεμονικό ρόλο που της αρμόζει και βγαίνει στην πρώτη γραμμή. Οι σκανδιναβικές χώρες, με τις διαφοροποιήσεις τους, συντάσσονται με το δυτικό τόξο, ενώ ακόμη και η Ελβετία εγκαταλείπει την ιστορική της ουδετερότητα και συμμετέχει στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Θα πει κάποιος ότι αυτά είναι θεωρίες. Πρακτικά, ποιο είναι το όφελος για τους ανθρώπους που θα υποστούν τα δεινά της νέας ενεργειακής κρίσης;
Ερχεται το ευρωομόλογο-μαμούθ για την ενέργεια και για τις αμυντικές δαπάνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για να καταλάβουμε πόσο σημαντική είναι η αξία αυτού του ευρωομολόγου, αν είχε εκδοθεί το 2009 δεν θα χρεοκοπούσαν τότε η Ελλάδα και άλλες χώρες του Νότου. Ευρωομόλογο σημαίνει ότι μπαίνουν μπροστά οι ατμομηχανές των ισχυρών χωρών της Ευρώπης, με πρώτη τη Γερμανία για να δανειστούν για όλους τους λαούς που είναι μέλη της Ενωσης. Αυτό είναι μεγάλη υπόθεση.
Το άλλο μεγάλο πρόβλημα που απασχολεί -και δικαίως την Ελλάδα – είναι η τουρκική απειλή. Τις πρώτες ημέρες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία ακούστηκαν απόψεις ότι ο Ερντογάν ίσως μιμηθεί τα καμώματα του Πούτιν. Η πραγματικότητα είναι ότι θα συμβεί εντελώς το αντίθετο. Το ΝΑΤΟ ισχυροποιείται μετά τη ρωσική απειλή και δεν αφήνει περιθώρια σε κανένα μέλος του για «ναι μεν, αλλά». Η ασυλία της Τουρκίας και η πολιτική του «πατώ σε δύο βάρκες», που απολάμβανε την περίοδο Τραμπ, τελειώνουν. Οι Αμερικανοί διά του ΝΑΤΟ επιστρέφουν στον ηγεμονικό τους ρόλο στην Ευρώπη.
Οι απόψεις που ξεδίπλωνε τα τελευταία χρόνια ο Ερντογάν για το status στο Αιγαίο δεν βρίσκουν πλέον έδαφος να αναπτυχθούν. Οι αναθεωρητές ηγέτες μπαίνουν πλέον στην blacklist της παγκόσμιας κοινότητας. Οσο για τις ελληνοτουρκικές διαφορές, η Ελλάδα καταφέρνει βήμα-βήμα να τις καταστήσει διαφορές της Τουρκίας με την Ευρώπη. Κυρίως αυτό εξοργίζει την Αγκυρα, γιατί διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο και δυσκολεύει τους γνωστούς τσαμπουκάδες της. Η πραγματικότητα, όμως, δεν αλλάζει. Η Τουρκία θα μπει στη νέα μέγγενη του ΝΑΤΟ και της Ευρώπης. Αυτή η αγωνία της φάνηκε με τις δηλώσεις του εκπροσώπου του ΑΚΡ (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης), Ομέρ Τσελίκ, λίγο πριν από τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη. Εσπευσε να πει τα γνωστά παραμύθια για τη «Γαλάζια Πατρίδα», για να δείξει ότι δήθεν τίποτα δεν αλλάζει στις ελληνοτουρκικές διαφορές. Ετσι αποκάλυψε και τους φόβους της τουρκικής διπλωματίας ότι στο μέλλον το αφήγημά της για τις αξιώσεις της στο Αιγαίο θα ακούγεται σαν «άλλα λόγια να αγαπιόμαστε».
