Είμαστε ένας λαός φοβικός. Η αυτοπεποίθησή μας είναι στο ναδίρ εδώ και πολλά χρόνια. Και δικαίως. Δεν περάσαμε και λίγα. Τα ταπεινωτικά μνημόνια, που συνοδεύτηκαν από τον διασυρμό της χώρας μας σε όλο τον κόσμο, ήταν η χαριστική βολή. Αυτό, όμως, που μας αποσυντονίζει περισσότερο από όλα είναι οι λέξεις «Τουρκία» και «Ερντογάν».
Γράφει ο Γιάννης Πολίτης
Κάθε φορά που πέφτουν στο τραπέζι αποσυντονιζόμαστε πλήρως, γιατί πιστεύουμε βαθιά πως ό,τι συμβαίνει στην Τουρκία -είτε για καλό αυτής της χώρας είτε για κακό- αφορά πρωτίστως εμάς.
Λες και πρώτο μέλημα του Τούρκου ηγέτη είναι πώς θα βλάψει την Ελλάδα για να δημιουργήσει τη δική του «Γαλάζια Πατρίδα», μια φράση που χρησιμοποιεί όταν τον πιάνει ο εθνικιστικός του οίστρος στις ομιλίες του για εσωτερική κατανάλωση. Κανένας νοήμων δεν ισχυρίζεται ότι είμαστε παντοδύναμοι παίκτες και ότι η Τουρκία είναι μια αδιάφορη χώρα. Για να μην παθαίνουμε, όμως, πανικούς κάθε φορά που βλέπουμε τον Τούρκο ηγέτη να επιχειρεί να διαδραματίσει ρόλο στην περιοχή, καλό είναι να βάλουμε τα πράγματα σε μία τάξη και να καταγράψουμε με ακρίβεια τη θέση της Ελλάδας και της Τουρκίας σήμερα στη διεθνή σκακιέρα.
Εχουμε πει πολλές φορές ότι τη χώρα μας την προίκισε με τον καλύτερο τρόπο η γεωγραφία. Και αυτό την κάνει περιζήτητη και στην ειρήνη και στον πόλεμο. Τώρα βρίσκεται στην καλύτερή της φάση. Είναι τοποθετημένη στον πυρήνα των πιο ισχυρών μπλοκ του κόσμου. Η σχέση της με τους Αμερικανούς είναι ισχυρότερη από ποτέ. Πρέπει κάποιος να είναι τυφλός για να μην μπορεί να «διαβάσει» αυτή την εξέλιξη.
Είμαστε οι πιο στενοί φίλοι και συνεργάτες της Ουάσιγκτον στη Μεσόγειο. Η δε νίκη των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, μετά την αλλοπρόσαλλη θητεία Τραμπ, ήταν για μας θείο δώρο. Ο Πρόεδρος Μπάιντεν και το επιτελείο του γνωρίζουν πολύ καλά τα ελληνοτουρκικά προβλήματα και η ζυγαριά τους σε αυτή τη φάση γέρνει στην Αθήνα και όχι στην Αγκυρα.
Στην Ευρώπη, η εικόνα μας έχει αποκατασταθεί πλήρως και ο νέος ισχυρός παίκτης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο Εμανουέλ Μακρόν (με το αζημίωτο, θα πουν κάποιοι και έχουν δίκαιο) υπερασπίζεται τις ελληνικές θέσεις, όπως θα το έκαναν ο Ελληνας πρωθυπουργός και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Θα πείτε ότι αυτά είναι λόγια. Η απάντηση είναι «όχι». Αυτή τη φορά δεν είναι μόνο λόγια.
Ο Γάλλος Πρόεδρος, που ευτυχώς για την Ευρώπη θα επανεκλεγεί πανηγυρικά, πιστεύει βαθιά στο δόγμα ότι τα σύνορα της Ελλάδας, δηλαδή και η τελευταία βραχονησίδα στο Αιγαίο, είναι σύνορα της Ευρώπης και θέλει ο ίδιος να καταγραφεί ως ο αρχιτέκτονας της ευρωπαϊκής ενοποίησης πολιτικά, διπλωματικά και στρατιωτικά. Να θυμίσω: δεν είναι λίγο το να βρίσκεσαι στην αγκαλιά της Γαλλίας, της πιο δυνατής στρατιωτικά χώρας της Ευρώπης.
Τα λέω όλα αυτά σήμερα γιατί η διαμεσολαβητική πρωτοβουλία Ερντογάν να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία επανέφερε στο προσκήνιο τις αναταράξεις και τα φοβικά σύνδρομα στην Αθήνα. Δίνουν και παίρνουν τα σενάρια περί ολικής επαναφοράς του Ερντογάν ως κεντρικού παίκτη του ΝΑΤΟ και ξεχνούν όσοι τα λένε και τα πιστεύουν ότι οι σχέσεις του Τούρκου ηγέτη με την Ατλαντική Συμμαχία και ιδιαίτερα με τους Αμερικανούς έχουν υποστεί τα τελευταία χρόνια τόσο μεγάλη βλάβη, που δεν αποκαθίσταται με θεατρικές κωλοτούμπες.
Πράγματι, ο σουλτάνος είναι ευέλικτος και προσαρμόζεται στην εκάστοτε συγκυρία. Και τώρα που βλέπει ότι το ΝΑΤΟ ανασυγκροτείται και οι Αμερικανοί δεν αστειεύονται, φροντίζει να μπει ξανά στο δυτικό άρμα και να δείξει τη χρησιμότητά του.
Στο προφανές ερώτημα «μα πώς τον εμπιστεύονται οι δυτικοί να κάνει τον μεσολαβητή;», η απάντηση είναι ότι δεν τον εμπιστεύονται, γιατί τόσο ο Μπάιντεν όσο ο Μακρόν και η Λαγκάρντ ξέρουν πολύ καλά τι εστί Ερντογάν. Τον αφήνουν, όμως, να αναλαμβάνει ειρηνευτικές πρωτοβουλίες, γιατί ξέρουν ότι και ο ίδιος έχει κάθε συμφέρον να λήξει αυτός ο πόλεμος. Η Τουρκία έχει απλώσει πολύ τραχανά τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ουκρανία. Με αυτή τη δήθεν πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική της Αγκυρας, πρώτα έκανε συμμαχία με τη Ρωσία, αγόρασε όπλα από τον Πούτιν με την ανοχή του Τραμπ και ταυτόχρονα πωλούσε drones στους Ουκρανούς.
Ο τουρισμός της στα παράλια της Μικράς Ασίας στηρίζεται στους Ρώσους πελάτες, ενώ πολλές πρώτες ύλες εισάγονται από την Ουκρανία. Διακυβεύονται πολλά στην Αγκυρα με αυτόν τον πόλεμο και θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση ο Ερντογάν αν κληθεί να λάβει ξεκάθαρη θέση υπέρ της μιας ή της άλλης πλευράς. Πρώτα, λοιπόν, η Τουρκία θέλει να εξασφαλίσει τα δικά της μεγάλα συμφέροντα και στις δύο χώρες και, αν τα καταφέρει, να σταματήσει ο πόλεμος και μετά να πλασαριστεί στο ΝΑΤΟ ως το καλό παιδί της Δύσης.
Ακόμη και αν στο τέλος αυτής της δύσκολης διαδρομής για την επίτευξη της ειρήνης η Τουρκία θα έχει διαδραματίσει θετικό ρόλο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι Αμερικανοί και οι Γάλλοι θα υποδεχθούν με τιμές τον Ερντογάν στο τραπέζι τους και θα σφάξουν τον μόσχο τον σιτευτό, όπως συνέβη με την επιστροφή του άσωτου υιού. Οι δυτικοί είναι καχύποπτοι με τον Ερντογάν και θα παραμείνουν καχύποπτοι. Αντίθετα, η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει ένας σοβαρός, αξιόπιστος και πολύτιμος σύμμαχος με όλα όσα αυτό συνεπάγεται.
